حتماً شنیده اید که می گویند: “در مواقع اضطراری از راه پله استفاده کنید.” تا به حال از خود پرسیده اید که علت این امر چیست؟
یا چگونه شفت راه پله باید طراحی شود تا مانع سرایت آتش به سایر طبقات شود؟ شفت ساختمانی چیست ؟ اصلاً شفت راه پله چیست؟ ابعاد کانال فشار مثبت راه پله چیست؟ داکت فشار مثبت راه پله چیست ؟ چه تمهیداتی در راه پله ها لحاظ شده است که سبب می شود که در مواقع اضطراری نظیر آتش سوزی و غیره، استفاده از آن ها امن باشد؟ یکی از اصلی ترین سیستم هایی که برای کنترل دود در راه پله ها استفاده سیستم فشار مثبت راه پله می باشد.
فن فشار مثبت در حقیقت پاسخ اصلی ما به اکثر سؤالات مربوط به سیستم کنترل دود در راه پله هاست. در این مقاله می خواهیم به شما توضیح دهیم که کنترل دود اصلاً به چه معناست، همچنین قصد بررسی مشخصات فن فشار مثبت را داریم و در نهایت نیز شما لیست قیمت فن فشار مثبت را مشاهده خواهید کرد، پس با ما همراه باشید.
به فضایی که به صورت قائم بین چند طبقه از ساختمان (یک، دو، سه و…) وجود دارد و توسط دیوارهایی محصور شده است، شفت راه پله می گویند. از آنجایی که شفت ها فضاهایی هستند که امکان سرایت آتش به طبقات بالاتر را به راحتی فراهم می کنند، باید در برابر آتش به شدت مقاوم باشند تا راه پله دچار حریق نشود.
طبق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ویرایش ۱۳۹۵، اگر ساختمان مورد نظر ما چهار طبقه یا بیشتر از چهار طبقه باشد، دیوارهایی که شفت راه پله را محصور کرده اند، باید حداقل ۲ ساعت در مقابل آتش مقاوم باشند. چرا که در این زمان فرصت تخلیه ساکنین و استقرار آتش نشانان در محل مورد نظر ایجاد می شود.
نکته مهم اینکه در ساختمان های چهار طبقه و کمتر مقاومت و قدرت تحمل دیوار دور شفت راه پله باید حداقل یک ساعت باشد که در این خصوص باید از مصالح مستحکم و با کیفیت بالا استفاده شود؛ تا توان مقاومت در برابر حوادث اضطراری و غیر مترقبه نظیر حریق و بعضاً زلزله را داشته باشد.
فن فشار مثبت یا همان PPV، همان طور که از نامش پیداست، نوعی فن است. فن ها هم همان طور که می دانید، نوعی وسیله برای تهویه از نوع مکانیکی می باشند. پس همانند سایر فن ها با موتور کار می کنند که این موتور می تواند برقی یا بنزینی باشد. این فن ها ابعاد گوناگونی دارند و از کوچک ترین آن ها در راه پله خانه ها، تا ابعاد بزرگ تر آن ها در روی کامیون ها و تریلی ها نصب و اجرا می شود.
فن فشار مثبت نوعی وسیله به منظور کنترل دود در هنگام احتراق است، اساس کار این وسیله مکانیکی ایجاد اختلاف فشار در دو فضای آلوده به دود و محصولات احتراق و فضای سالم است.
به عبارت دیگر این سیستم با افزایش فشار هوا درون راه پله ها سبب شده تا در مواقع آتش سوزی، محل فرار افراد و ساکنین عاری از دود باشد. در ساختمان های جدید، طبق قوانین معماری استفاده از این سیستم اجباری است. با توجه به ابعاد کانال فشار مثبت راه پله، در نصب و راه اندازی سیستم فشار مثبت راه پله همواره باید محاسبات به صورت دقیق انجام گیرد. تا فشار مثبت راه پله به گونه ای باشد که ورود دود به راه پله‌ها غیر ممکن شود.
از همه مهم تر باید جهت کارایی مطلوب و مفید سیستم فشار مثبت از تجهیزات مناسب با کار مورد نظر بر اساس تعداد راه پله ها و فضای محیط استفاده شود. این تجهیزات شامل فن، الکتروموتور و غره هستند که باید بر اساس مشخصات فنی شرکت سازنده و فشار و دبی از ایجاد اختلاف فشار مناسب برخوردار باشند.
قبل از اینکه مشخصات فن فشار مثبت را بررسی کنیم، بگذارید ابتدا مروری بر مفهوم کنترل دود داشته باشیم، تا درک بیشتری از عملکرد دستگاه هایی نظیر فن فشار مثبت داشته باشیم. در مقاله ” حداقل ابعاد داکت فشار مثبت ” میتوانید جزییات ابعاد داکتهای فشار مثبت را مطالعه نمایید.
دود یکی از عوامل اصلی بروز تلفات ناشی از حریق در ساختمان ها محسوب می شود. به طوری که تقریباً ۷۰ درصد تلفات ناشی از آتش سوزی، در اثر استشمام دود به وقوع پیوسته است. به این طریق که با شروع آتش سوزی، دود تمام فضای محیط را در بر گرفته و جان تمامی افراد ساکن در محیط را به خطر می اندازد.
رویکرد محدودسازی دود در سامانه های فشار مثبت راه‌پله، فشار مثبت ناحیه‌ای، فشار مثبت چاله آسانسور، فشار مثبت پیش ورودی و فشار مثبت فضای امن مورد استفاده قرار می گیرد.
اغلب سامانه های کنترل دود با استفاده از فن های مکانیکی، از طریق روش ایجاد فشار مثبت به کنترل دود می پردازند. اعمال اختلاف فشار در دو طرف یک مانع می تواند سبب کنترل حرکت دود شود. روش فشار سازی یا فشار مثبت به این صورت است که با تزریق هوا و ایجاد فشار مثبت در یک سمت موانع، جریان هوا با سرعت بالا در درزهای مانع پدید آمده و اجازه عبور دود داده نمی شود. به این ترتیب کنترل حرکت دود حاصل گردیده و از سرایت آن به بخش فشار مثبت جلوگیری می شود.
اعمال اختلاف فشار در دو طرف یک مانع دود می تواند سبب کنترل حرکت دود و محدودسازی آن شود.
سیستم های کنترل دود، به سیستم هایی گفته می شود که طوری طراحی شده اند که جریان دود را در هنگام آتش سوزی کنترل می کنند. توجه داشته باشید که این امر به این معنی نیست که سیستم های کنترل دود، سبب خارج شدن دود از فضا و پاکیزگی محیط شوند، بلکه صرفاً این سیستم ها کمک می‌کنند تا فضاهایی که هنوز دچار آلودگی نشده اند، مدت بیشتری پاکیزه بمانند تا افراد بدون اینکه دچار خفگی و مسمومیت شوند، بتوانند از طریق این فضا های سالم محل مورد نظر را تخلیه و ترک نمایند.
قابل ذکر است که سیستم کنترل دود، ابتدا با کنترل و محدود سازی دود و سپس کنترل آن مانع از گسترش و انتشار دود به دیگر بخش ها می شود.
در طی فرایند محدود سازی دود در سامانه فشار مثبت تمامی نقاط از جمله ناحیه‌ای، فضای آسانسور و چاله آن و فضاهای امن مورد استفاده قرار می گردد. در ادامه سامانه کنترل دود در طی فرایندی حرکت دود را محدود نموده و مانع از انتقال آن به محل و فضاهای دیگر می شود.
خب، گفتیم که فن فشار مثبت نوعی سیستم تهویه و کنترل دود است که بر اساس اختلاف فشار کار می‌کند. اما یعنی چه؟ فن فشار مثبت یک گیرنده حساس به دود دارد که هنگامی که در یک ساختمان آتش سوزی رخ می دهد، این گیرنده سریعاً فعال شده و فن شروع به کار می کند. این فن، در محیطی که قرار دارد، فشار مثبت به وجود می آورد، در حدی که فشار محیطی که فن در آن قرار دارد، بیشتر از فشار محیطی شود که در آن حریق رخ داده است.
این امر سبب می شود که دود و محصولات احتراق در محیطی که فشار آن کمتر است باقی بمانند و وارد مکانی که فن در آن قرار دارد نشوند، پس دود در یک مسیر از پیش طراحی شده باقی می ماند و فقط در همان جا جریان پیدا می کند. وقتی که فن در راه پله تعبیه شود، سبب می شود که دود در طبقه ای که در آن آتش سوزی رخ داده است بماند و وارد راه پله نشود.
همچنین لازم به ذکر است که این فن های فشار مثبت از نظر هزینه بسیار به صرفه بوده و مصرف انرژی آن ها نیز کم است. همچنین، در دسترس هستند و به هنگام تعمیرات، مشکلات و دردسرهای زیادی ندارند.
فن های فشار مثبت به دو شیوه مستقیم و شبکه ای تزریق می‌شوند که در روش شبکه ای از کانال کشی استفاده می شود، درحالی که در روش مستقیم، شفت راه پله مستقیماً با فضای باز به طرق گوناگون در ارتباط می باشد.
فن فشار مثبت اولین بار در سال ۱۹۶۰ در آمریکا استفاده شد و پس از پژوهش از اوایل سال ۱۹۹۰ اطلاعات زیادی حول استفاده و کاربری فن فشار مثبت PPV به دست آمد و سرانجام برای استفاده سایر آتش نشانان نیز به آن ها راجع به این سیستم آموزش داده شد.
از مشخصات فن های فشار مثبت این است که این فن ها، ساختار سانتریفیوژ دارند که این امر سبب مقاومت بالای آن ها در برابر آلودگی و آتش سوزی می شود. سنسورهای به کار رفته در این فن ها، هم در زمستان و هم در تابستان کار می کنند و با آنالیز کردن محیط، دستور کار را به فن صادر می کنند. به همین دلیل ساختمان همواره و تحت هر شرایطی از این نظر ایمن است. ( در هنگام تابستان، به دلیل باز بودن دمپر و امکان ورود آب به داخل دستگاه، بهتر است که سنسور باران را فعال نکنید.)
دمپر در حقیقت نوعی صفحه فلزی یا دریچه است که با باز و بسته شدن، سبب تنظیم جریان هوای عبوری از داکت ها و کانال ها می شود در مقاله ” دمپر چیست؟ ” نکاتی را در مورد دمپر و نحوه تنظیم آن را توضیح دادیم که بهتون پیشنهاد می کنیم مطالعه کنید
بهترین مکان برای قرارگیری فن فشار مثبت، در فاصله ی ۲ الی ۵ متری ورودی ساختمان است، چرا که مخروط هوای پرفشار توسط دمنده در ورودی ساختمان ایجاد می شود که این امر برای سیستم ما بسیار ضروری است.
از آنجایی که در ساختمان های بلند هنگام مواقع اضطراری نظیر آتش سوزی اکثراً شرایطی پیش می آید که دود خیلی دورتر از کانون اصلی حریق نفوذ می کند، سیستم های فن فشار مثبت راه پله به شدت ضروری و مهم تلقی می شوند، راه پله و شفت ها و طبقات نیز همچنین پر از دود می شوند و عملیات تخلیه و نجات افراد ساکن در محل و نیز اطفای حریق توسط آتش نشانان را با مشکل جدی رو به رو می کند.
در هنگام آتش سوزی این فن با ایجاد جریان هوا با فشار بالا درون کانال فشار مثبت راه پله ها، سبب افزایش فشار هوای راه پله می شود که در این حالت هوا از محیط با فشار بالا یعنی راه پله ها، وارد محیط کم فشار یعنی واحدها و دیگر مناطق می شود و در نهایت فضای راه پله های عاری از دود شده و افراد می توانند از این طریق فرار کرده یا عملیات اطفاء حریق صورت پذیرد.
به طور کلی و با توجه به ساختار این فن ها به دو دسته تقسیم می شوند:
این سیستم همان طور که از نام آن پیداست یک فن سانتریفیوژ به طور مستقیم در محل های عبور مورد نیاز و حساس نصب شده و در صورت بروز حادثه فشار مثبت درون راه پله ها ایجاد نموده (به این نحو که هوای سالم اطراف را مکیده و به درون محیط می فرستد) و مانع از ورود دود به معابر و مناطق حساس می شود.
این سیستم بسیار دقیق تر و هدفمندتر از روش تزریق مستقیم است. به طوری که با ایجاد کانال هایی به صورت شبکه ای در تمامی نقاط ساختمان، در صورت حریق هوای تازه به سرعت به تمام نقاط هدایت می شود.
نکته قابل توجه اینکه:
جهت اتوماتیک سازی این گونه فن ها، می توان آنها را به سیستم اعلام حریق یا آژیرها متصل کرد؛ تا در این صورت به طور خودکار در صورت بروز حادثه شروع به فعالیت کنند.
از این رو استفاده از فن فشار مثبت امری ضروری تلقی می شود که در رأس کار مهندسین سازه های بزرگ قرار می گیرد. در ادامه می توانید لیست قیمت فن فشار مثبت را مشاهده کنید. امید است که با خواندن این مقاله به بخشی از سؤالات شما عزیزان پیرامون فن فشار مثبت و ویژگی های آن پاسخ داده باشیم.
در آخر باید بگوییم که با توجه به بررسی های صورت گرفته در اکثر سایت های خرید و فروش فن راه پله، قیمت دقیق و قطعی از این محصول به دست نیاوردیم. انشاالله در اولین فرصت و با به دست آوردن قیمت های دقیق حتماً برای شما عزیزان در این سایت قرار داده و ارائه خواهیم کرد.